Kategori: Makaleler

İlk Haçlı Seferini Kim Kazandı? Gerçek Kazanan Kimdi? Tarih bazen öyle bir şekilde yazılır ki, doğru bildiğimiz çoğu şey aslında çok daha karmaşık bir yapıya sahiptir. İlk Haçlı Seferi’ni kim kazandı diye soruyorsanız, cevabınız belki de beklediğiniz kadar basit olmayacaktır. Gerçekten kazanan kim? Hristiyanlar mı? Musul halkı mı? Yoksa bir tarih kitabındaki galip mi? Haçlı Seferi’nin galibi konusunda, bazen zaferin, tarafların yaşadığı kayıplar ve toplumların uğradığı zararla ne kadar örtüştüğünü göz önünde bulundurduğumuzda, soru birdenbire daha karmaşık hale geliyor. Evet, çoğumuz ilk Haçlı Seferi’nin Hristiyanlar tarafından “zaferle” sonuçlandığını öğrenmişizdir. Ancak bu zaferin doğurduğu acılar, kayıplar ve uzun vadeli sonuçları göz…

Cezayı Kaldıran Şahsi Sebepler: Adaletin Farklı Yüzleri Herkes bir şekilde hayatında “bunu hak etmiyorum” dediği anlar yaşar, değil mi? Bir hata yapmışsınızdır, belki de bir suç işlemişsinizdir, ama bir şekilde, bir şekilde, adaletin dışında bir şeyler işler ve cezadan kurtulursunuz. Şahsi sebeplerin cezaları kaldırma gücü, toplumda genellikle “iyi niyet” olarak algılanır. Ancak bu, her zaman adaletin doğru şekilde işlediği anlamına mı gelir? Bunu tartışmak istiyorum, çünkü bu konu sadece hukukun değil, insanların, toplumların ve bireylerin vicdanlarının da sınavıdır. Adaletin ve Şahsi Sebeplerin Çelişkisi Cezaların şahsi sebeplerle kaldırılması, teorik olarak hoş bir düşüncedir. Örneğin, bir kişi ciddi bir suç işlemiş olabilir,…

Hasan Tahsin İlk Kurşunu Kim Sıktı? Hepimizin aklında yer etmiş bir hikayedir; 1919’un o tarihi günlerinde, düşman zırhlısı ve işgalci kuvvetler İzmir’i kuşatırken, bir kahraman çıktı ve ilk kurşunu sıktı. Bu kurşunun izinde, çok fazla merak ve tartışma da var. Peki gerçekten, o meşhur kurşunu kim sıktı? Gelin, biraz bu tarihi anı, insanları ve onların yaşadığı dramı daha yakından keşfedelim. İlk Kurşun ve O An 19 Mayıs 1919’da Mustafa Kemal Atatürk Samsun’a çıkarak Kurtuluş Savaşı’nı başlatmıştı, ancak bu sürecin İzmir’deki ilk ateşi çok daha önce yakılmıştı. 15 Mayıs 1919 tarihinde Yunan askerleri İzmir’i işgal etti. O an İzmir’de, düşman zırhlısının…

Anı Türünün İlk Örneği Nedir? Hadi bakalım, zaman makinemize binelim ve edebiyat tarihinin derinliklerine doğru bir yolculuğa çıkalım. Ama önce kendinize rahat bir sandalye hazırlayın, çünkü bu yazıdan sonra herkesin “anı” kavramına bakış açısı biraz değişecek. Anı türünün ilk örneği nedir, diye soruyorsunuz ya… İşte burada, biraz kafa karıştırıcı ama kesinlikle eğlenceli bir yolculuğa çıkacağız. Hazır mısınız? Bunu okuduktan sonra, anı yazarlığının aslında ne kadar eskiye dayandığını anlayıp, “Aa, demek ki bu işi ilk yapan kişi aslında…” diyeceksiniz. Tabii ki ilk anıyı kim yazdı, hangi kavimden çıktı, ne zaman yazdı gibi sorular, tarihçiler için sürekli tartışma konusu. Ama biz burada…

Köftesinin İçine Ne Giriyor? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Bir Bakış Köfte… Dünyanın dört bir yanında sevilerek tüketilen, farklı kültürler tarafından özgün yorumlarla şekillendirilen bir yemek. Her toplum, bu basit ama lezzetli yemeği kendi mutfak anlayışına göre yaratmış, ona özgü baharatlar ve malzemelerle tatlandırmıştır. Ancak köftenin içine ne giriyor sorusu, hem global hem de yerel dinamiklerin etkisiyle şekillenen, oldukça zengin bir tartışma alanı sunuyor. Bu yazıda, köftenin farklı kültürlerdeki algısını, toplumsal yapıları nasıl yansıttığını ve erkek ile kadın bakış açılarını ele alacağız. Küresel Perspektif: Köfte Dünyanın Her Yerinde Köfte, Türk mutfağından Arap mutfağına, Hindistan’dan Balkanlar’a kadar geniş bir coğrafyada farklı biçimlerde…

Merhaba — farklı açılardan bakmayı seven ve okuduklarımı sizinle tartışmayı seven biri olarak başlamak istiyorum. “Teva hangi din?” gibi kısa bir soru, görünürde basit olsa da aslında dil, kültür ve kimlik katmanlarının kesiştiği bir kapı aralıyor. Burada tek bir doğru aramak yerine birkaç mantıklı yaklaşımı yan yana koyup tartışalım; fikirlerinizi duymak isterim. Teva kelimesinin kökeni ve başlıca kullanımları “Teva” İbranice’de “doğa” anlamına gelen bir kelimedir; kutsal metinlerde ve modern kullanımlarda doğa, yaradılış ve ekosistemler bağlamında yer alır. Bu kelime aynı zamanda bazı kültürlerde özel ad olarak da kullanılır ve farklı coğrafyalarda farklı anlamlar kazanabilir. Örneğin modern kullanım ve isimlendirme veritabanlarında…

Ferdanın Anlamı Ne? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Bir Yolculuk Her kelimenin ardında bir hikâye, her hikâyenin ardında da yeni bir bakış açısı vardır. Ben kelimelere farklı pencerelerden bakmayı seven biri olarak bugün sizlerle “ferda” kavramı üzerine düşünmek istiyorum. Bu sözcüğün anlamı, yalnızca sözlükteki tanımıyla sınırlı değil; içinde geleceğe dair umut, bireysel hayaller ve toplumsal bağlamlarda şekillenen kültürel izler taşıyor. Ferda: Gelecek ve Umut Kavramı “Ferda” kelimesi, Türkçede yarın ya da gelecek anlamına gelir. Fakat bu basit tanımın ötesinde, insanın geleceğe yüklediği tüm duyguları barındırır: umut, kaygı, beklenti ve hayal gücü. Yarın, insan için belirsiz olduğu kadar cazip de bir alandır.…

Geçmişin Merak Uyandıran Rütbesi: Mirliva Neye Denk Geliyor? Tarih boyunca askeri unvanlar sadece savaş meydanındaki görevleri değil, aynı zamanda toplumsal statüyü, gücü ve itibarı da temsil etmiştir. Osmanlı’nın karmaşık ve köklü askeri sistemi içinde yer alan “Mirliva” rütbesi de bu bağlamda dikkat çekici bir noktadır. Bugün, bu unvanın modern askeri karşılığını bilimsel bir merakla, farklı bakış açılarıyla birlikte inceleyelim. Mirliva’nın Tarihsel Arka Planı “Mirliva” kelimesi, Arapça kökenli olup “liva” yani sancak ile bağlantılıdır. Askeri terminolojide sancak, birliğin hem sembolü hem de yönetim alanı anlamına gelir. Mirliva ise kabaca “sancak beyi” veya “sancağın komutanı” şeklinde yorumlanabilir. Osmanlı ordusunda mirliva, genellikle bir…

## Allah’ın Hayy İsmi: Erkek ve Kadın Bakış Açılarıyla Derinlemesine Bir İnceleme Hepimiz farklı açılardan bakarak dünyayı anlama yoluna gidiyoruz. Bazen, aynı konuyu ele alırken erkeklerin bakış açısı ile kadınların bakış açısı arasındaki farkları görmek oldukça öğretici olabiliyor. Bugün Allah’ın Hayy ismini, her iki cinsiyetin de nasıl algıladığını, anlamını nasıl farklı şekillerde değerlendirdiklerini ele alacağım. Bu konuya girmeden önce, “Hayy” kelimesinin temel anlamına kısaca değinelim: “Hayy” Allah’ın canlı kılan, hayat veren ve hayatı sürdüren sıfatlarından biridir. Ancak bu basit tanımın ötesinde, daha derin bir anlam taşıdığını göreceğiz. ### Erkeklerin Bakış Açısı: Objektif ve Mantıklı Bir Yaklaşım Erkeklerin genellikle Allah’ın sıfatlarını…

Şeyhülislam Dürrizade Abdullah Fetvası: Adaletin ve İnsafın Arasında Bir Seçim Bir zamanlar İstanbul’un tarihi sokaklarında, zengin ve fakir, hükümdar ve halk, herkes aynı gökyüzüne bakarak aynı hayalleri kurardı. Ama hayallerin rengi, her birinin farklıydı. O zamanlar, Osmanlı İmparatorluğu’nun başkenti, büyüklüğü ve kudretiyle dünyaya hükmediyor, fakat içinden geçen bazı meseleler, halkın ruhunu yavaşça sorgulamaya başlıyordu. İşte bu zorlu dönemde, her biri farklı bakış açılarına sahip iki kişi, bir fetvayla karşı karşıya kaldı: Şeyhülislam Dürrizade Abdullah’ın fetvası. İki karakter vardı bu hikâyede. Ali ve Ayşe. Ali, keskin zekâsıyla tanınan, her şeyin mantıklı ve çözüm odaklı bir şekilde halledilmesi gerektiğini düşünen bir adamdı.…